"Het heeft mij verbaasd hoe kwetsbaar de mensen zich durfden op te stellen. Die diepgang en openheid hadden we zonder hulp niet bereikt."
Axel Posthumus is directeur van de Windunie, een coöperatie van 223 windmolenaars en windmolenparken die gezamenlijk 20% van alle windenergie in Nederland produceren. Windunie is actief in de ontwikkeling van windenergieprojecten, ondersteunt de exploitatie en het onderhoud van windmolens en verhandelt voor leden de opgewekte stroom.
‘Het ging opvallen: op ons kantoor in Utrecht, waar iedereen toch alle kansen krijgt, gingen vooral jonge, hoog opgeleide vrouwen weg. Waarom? Ik vroeg het ITIP, als objectieve partij om te komen kijken. Adviseurs Bertram Lammers en Tsjitske Dijkstra hielden interviews en presenteerden vervolgens hun rapport. Dat rapport had grote gevolgen. Wat er in stond was waar en persoonlijk. Aanvankelijk leek het alleen over de directie te gaan, maar na twee weken drong tot het middenkader door: shit, dit gaat ook over ons! ‘Wat een rot rapport’, zei een van hen, want er was geen ontkennen aan. Zowel in de directie als in het middenkader zijn toen mensen hun conclusies gaan trekken. Zij kozen om te blijven maar dan volledig JA te zeggen tegen de uitdagingen die er lagen, of om te vertrekken.
Onder begeleiding van het ITIP zijn de teams vervolgens met elkaar in gesprek gegaan, en het heeft mij verbaasd hoe kwetsbaar de mensen zich durfden op te stellen. Die diepgang en openheid hadden we op dat moment zonder hulp niet bereikt. Wij als directie zijn ermee begonnen: het rapport mocht iedereen op kantoor lezen en wij waren bereid onze eigen blinde vlekken te zoeken en feedback te ontvangen. Dat gaf anderen in de organisatie het vertrouwen om dat ook te doen. Dat onderzoeken van de blinde vlek was eerder voor mij een reden geweest om de ITIP Opleiding te gaan doen: ik zocht iets diepgaands en substantieels. In mijn omgeving zag ik teveel directeuren die na een prachtige carrière, in hun vierde huwelijk met een veel jongere vrouw, als een raket naar beneden gingen. Ik zag de onbalans bij hen, maar hoe zat het dan bij mijzelf? Hoe voorkwam ik dat mijn blinde vlekken hun eigen werkelijkheid zouden creëren?
Als jonge man was ik officier bij de commando’s. Op die leeftijd mijn grenzen zo verleggen, heeft veel effect op me gehad. In dit organisatietraject kwam ik erachter dat dit doorwerkte in de Windunie: we hebben een team van de beste van de besten die er vol voor gaan, en als je niet mee kunt komen, haak je maar af. Ik heb die toon ooit gezet, het middenkader nam dat over. Dat is nu aan het veranderen. Bewust van deze neiging, kijken we nu naar: hoe help je iemand om alles wat hij weet en kan in te zetten in zijn of haar werk? Je staat versteld hoeveel er dan uit mensen naar boven komt. Door het ITIP traject ervaren de mensen dat het er toe doet met welke houding ze de dingen doen, en dat ze uitspreken wat ze ervaren. Het doet er toe voor henzelf, en voor het geheel.
In oorlog zijn de beste soldaten diegenen die werkelijk accepteren dat ze dood kunnen gaan. In het gewone leven is het ook zo: als je de kracht opbrengt echt te accepteren wat er is, als je de waarheid wilt aanzien, dan transformeert de situatie. Wat vastzat, gaat weer lopen.
De projectleiders zijn de dragers geworden, de directie is nu een groep mensen die faciliteert. We merken het ook aan de reacties van onze klanten: die voelen zich gehoord door onze mensen. En wanneer medewerkers nu weggaan, gaat dat in harmonie, mensen komen zelf tot de conclusie dat het werk niet meer past.
Ik moet nog wel wennen aan de faciliterende rol, kan er ook nog wel van wakker liggen dat ik zelf geen directe omzet maak. Toch zie ik dat dit de beste ontwikkelingsweg is, voor mij persoonlijk en voor het bedrijf. Het bedrijf staat steeds meer op eigen benen, en ik ontwikkel mij van heerser tot dienaar.