Om in contact te zijn met onze wezenlijke verlangens en diepere weten, is het van belang om ontspannen te zijn en uitgerust. Om in een ritme te leven waarin inspanning en ontspanning elkaar afwisselen, net als naar buiten treden en weer inkeren. Een verstoring van dit ritme, zo kenmerkend voor de tijd waarin we leven, leidt uiteindelijk tot een voorbijrennen aan jezelf, en een vluchtig en ploeterend bestaan. We weten allemaal dat wie doorgaand in actie is en geen ruimte neemt voor rust en stilte, de kans vergroot om langzaam op te branden.
De hoge druk die wij op onszelf en ons systeem voelen, ervaren we doorgaans als iets wat van buiten komt. Het voelt alsof het onze omgeving is die ons onder druk zet, ons op de nek zit, verwachtingen heeft en onze mailbox doet vollopen. ‘Als die omgeving ons nu maar eens met rust zou laten, dan …..’ Als je jezelf hier echter vrij van maakt, zul je merken dat juist deze gedachte een belangrijke oorzaak van het probleem is.
Het is zoals in een parabel van de oude taoïstische leraar Tswang Tse, waarin hij vertelt over een man die zich op een zonnige dag bewust wordt van de schaduw die hij achter zich op de grond werpt. Eerst neemt hij hem gewoon waar, maar omdat hij niet door heeft dat het zijn eigen schaduw is, begint hij zich langzaamaan steeds meer opgejaagd te voelen. En omdat hij ervan af wil, begint hij harder te lopen. Hoe sneller hij loopt, hoe meer hij zich achtervolgd voelt. Nog harder rent hij, maar er is geen ontkomen aan. Uiteindelijk valt hij uitgeput neer.
Zelf hebben we vaak ook niet door dat het onze eigen schaduw is die voor de druk zorgt, waar we zo onder lijden. Zijn wij niet zelf die slavendrijver waar we zo’n last van hebben? Deze vraag leidt je naar binnen, naar de gestalte in jou die vasthoudt aan de voorstellingen die je hebt over jezelf en je omgeving. Wellicht heb je een ideaalbeeld over jezelf wat je hoog wilt houden; iemand die alles aankan en niet mag falen of iemand die altijd voor de ander klaarstaat en geen nee verkoopt? Of heb je een vooronderstelling over je omgeving; dat ze je zullen laten vallen als je aangeeft je grens bereikt te hebben of dat je niet meetelt als je niet steeds 100% geeft. Deze gedachtes voeden je in het idee dat je alles onder controle moet houden en je het niet kunt permitteren een time-out te nemen en tot rust te komen.
Als je het waagt om je schaduw in de ogen te kijken, zal dat je helpen om een andere houding te ontwikkelen ten aanzien van de turbulentie van het leven. Een houding waarin je accepteert dat het leven niet volmaakt is en niet te controleren, er blijft zich steeds iets aandienen. In die acceptatie kun je ontspannen en de dingen met een open blik tegemoet treden. Gehaastheid maakt plaats voor aandacht en vluchtigheid voor diepgang. Dan word je niet minder productief. Integendeel, het maakt je juist efficiënter en je krijgt meer als vanzelf gedaan omdat je geen energie verspilt aan nodeloze actie. Dan blijk je de beste ideeën te krijgen als je er juist geen wilskracht op zet, bijvoorbeeld als je onder de warme douche staat, lekker aan het wandelen bent, muziek luistert of gewoon wat zit te mijmeren. Dat is een andere, meer vanzelfsprekende manier van creëren. Prettig voor jezelf en voor je omgeving. Je krijgt een bezielende werking, niet alleen om wat je doet, maar vooral ook om hoe je dat doet: met aandacht, open en afgestemd.
